Kadernota 2023: “Samen bereiken wij meer!”

Voorzitter,

Voor u staat een tevreden D66-raadslid.

Op dit moment zijn wij als raad bezig met het opstellen van een raadsprogramma. Een raadsprogramma dat het beste met de Oldenzaalse inwoners voor heeft. Wij hebben met ons allen ja gezegd tegen dit experiment en daarmee slaan wij de handen ineen. D66 is enthousiast over dit proces.  Het thema Binnenstad is bijna afgerond. We zien dat de raad echt samen vooruit wil om de inwoners zoveel mogelijk van dienst te zijn. Helaas is het ambitieuze plan om 3 thema’s voor de Kadernota af te hebben niet gelukt. Toch zijn wij positief en trots dat we samen op constructieve wijze, met hulp van onze ambtenaren en stakeholders, ver zijn gekomen met het thema Binnenstad. We kijken uit naar het proces en de samenwerking over de nog te behandelen thema’s.

D66 blijft bij deze nota bescheiden met moties en amendementen. In dit stadium wil D66 samen met de andere partijen invulling geven aan het raadsprogramma. Een punt waar we ons inziens de komende tijd rekening mee moeten houden is dat een financiële buffer nodig is om enerzijds onze inwoners van dienst te zijn en anderzijds onvoorziene omstandigheden aan te kunnen. We lezen immers financiële meevallers die het rijk ons gegeven heeft (o.a. coronagelden en opschalingskorting), maar ook meerkosten waar we iets mee moeten (o.a. Jeugdzorg, WMO en Buig). Bovendien wordt de raad regelmatig geconfronteerd met de vraag naar extra budget om beleidsuitvoering mogelijk te maken. En dan rest ons ook de jaarlijkse taakstellingen tot 2024 met bedragen tussen de 2 en bijna 2,8 miljoen. De grote mate van onvoorspelbaarheid maakt dat we als raad behoedzaam met gemeentelijk geld om moeten gaan. We gaan samen als raad op zoek naar kansen om geld opzij te leggen om nieuw beleid mogelijk te maken waar onze inwoners enthousiast over worden.

Voorzitter, wat verwachten wij van het college tot aan de begrotingsbehandeling van november 2022? We vragen het college flexibel te zijn en orde op zaken te houden. De basis van de werkzaamheden vloeit voort uit het raadsprogramma, maar dat is nog niet af. Daarom verzoeken wij het college om vooral bij politiek-gevoelige onderwerpen tot aan de begrotingsbehandeling terughoudend te zijn. Vooruitlopen op het raadsprogramma kan leiden tot tegenstrijdigheden die we zo kunnen voorkomen. Uiteraard kan het college wel uitvoering geven aan raadsbesluiten op basis van afgeronde thema’s. Tegelijkertijd kan het college kansen benutten door alvast op zoek te gaan naar verschillende subsidiemogelijkheden op provinciaal, landelijk of EU-niveau. De subsidies helpen de gemeente, inwoners, scholen en bedrijven een handje mee in, bijvoorbeeld, de bekostiging van duurzaamheidsplannen. Alle kleine beetjes zijn welkom!

Het zal u niet verbazen, Voorzitter, dat D66 zich grote zorgen maakt om hedendaagse ontwikkelingen en de gevolgen daarvan op onze samenleving. De oorlog in de Oekraïne, de stikstofproblematiek, het woningtekort, en het wellicht opnieuw oplaaien van corona kunnen grote negatieve gevolgen hebben. De effecten op de lagere inkomensgroepen kunnen groot zijn, ook in Oldenzaal. Denk aan de kosten voor energie en de boodschappen. Hierdoor zal de armoede toenemen. De hulpvragen zullen dan ook toenemen. Kan ons armoedebeleid dit dan nog aan? Wat zijn de gevolgen voor MKB’ers in de aanvoer en afzet van producten en personeelsbezetting? Ook de gemeente heeft te kampen met tekorten in het ambtelijk apparaat.

We moeten ook niet vergeten dat juist in onzekere tijden preventie uiterst belangrijk blijft: voorkomen is beter dan genezen.

• Zo is dure zorg niet altijd nodig als er op tijd hulp komt. We zijn dan ook erg blij met het lezen van de aanpak van het college om preventie en maatwerk toe te passen. Er vindt nu meer vroeg signalering plaats op basisscholen.
• Met Talenthouse Studio 15 zijn wij overtuigd van een positieve prikkel voor jongeren die anders niets te doen hebben.
• Verder moeten we op zoek naar nieuwe kansen om de energiearmoede van huishoudens met een laag inkomensniveau te beperken. Alleen subsidies verstrekken om de rekening betaalbaar te houden, lost het probleem niet op. We helpen inwoners door faciliterend op te treden om het energieverbruik te verlagen. Tijdelijke maatregelen zijn bijvoorbeeld het gratis beschikbaar stellen van tochtstrippen, raam folie etc..

Het vertrouwen in een plan van aanpak en het vertrouwen in elkaar moet weer opgebouwd worden. Dit kan alleen als wij als gemeente het goede laten zien en onze verantwoordelijkheid durven op te pakken. Een eerste aanzet in Oldenzaal is het raadsprogramma waar we met alle politieke partijen aan werken.

We kunnen onze verantwoordelijkheid ook op andere fronten pakken. De situatie in Ter Apel is inhumaan en de morele verantwoordelijkheid ligt bij alle gemeentes in Nederland. We zouden ons moeten beraden en kijken naar wat mogelijk is voor de opvang van vluchtelingen uit onveilige landen en statushouders. Het is jammer te zien dat er een gering aantal leegstaande woningen zijn, terwijl mensen elders geen dak boven hun hoofd hebben. We vragen het college hier aandacht aan te geven. Diezelfde statushouders, waarvan onze gemeente verplicht is om jaarlijks een aantal van op te vangen, zouden ons op hun beurt kunnen helpen door het personeelstekort in sommige sectoren te verminderen. Een win-win situatie. Kansen die wij in Oldenzaal kunnen benutten.

Voorzitter, rest ons nog een drietal opmerkingen ten aanzien van nieuw beleid:

• D66 is zeer verheugd over het realiseren van audiovisuele middelen voor een raadszaal en een derde ruimte. Ja, het kost wat. Het is echter een investering die ervoor zorgt dat geïnteresseerde inwoners makkelijker politieke besluitvorming kunnen volgen.
• D66 is ook zeer verheugd met de al eerder genoemde Talenthouse Studio 15. Dit is een preventiemaatregel die zich ons inziens op termijn terugbetaalt. Talenthouse Studio 15 heeft tot doel om met behulp van cultuur een stimulans te geven voor talentontwikkeling, actieve participatie en nieuwe activiteiten van en voor jongeren.
• Dan de website Sociaal Plein Oldenzaal. Wij begrijpen dat de opstartkosten 75.000 euro bedragen, maar wachten nog op een overtuigend antwoord van het college waarom wij structureel 75.000 euro opzij moeten leggen om de website in leven te houden. Ons inziens lijkt een structureel bedrag tussen de 30.000 en 40.000 euro reëler.

Ik kom tot een afronding, Voorzitter. Waar een wil is, is een weg. Beste raadsleden, samen bereiken wij meer!

Mari Ailo-Zaia,
fractievoorzitter
D66 Oldenzaal