Beschouwing Kadernota 2021

D66 heeft in haar beschouwing van Kadernota 2021 d.d. 29 juni 2020 de volgende kaders aan het college meegegeven:

• Wij willen ten behoeve van onze inkomsten het college oproepen druk te blijven uitoefenen op het rijk door compensatie te vragen voor het tekort in het sociaal domein. Vanuit D66 Oldenzaal is ook een brandbrief gestuurd naar de Tweede Kamerfractie.
• Ten behoeve van onze uitgaven willen wij nog voor de begrotingsbehandeling van november weten op welke manier het Masterplan Sociaal Domein ingezet gaat worden. We refereren hierbij naar de motie “Sturende rol raad in het sociaal domein”.
• Wij willen niet mínder, maar méér aandacht geven en geld willen vrijmaken voor burgerparticipatie. Het kost immers de gemeente ook tijd en geld als achteraf blijkt dat inwoners niet achter een plan staan.
• Wij staan erop dat het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) nog voor de begrotingsbehandeling aan de raad wordt gepresenteerd. Het IHP heeft als belangrijke doel dat het belang van álle scholen afgewogen wordt. Wij zijn het volkomen eens met het college om vele miljoenen te blijven investeren in scholen, maar dan moet er ook draagvlak voor de uitvoering zijn vanuit de scholen.
• Wij zijn positief verrast met het voorstel van het college om voor de gehele planperiode een jaarlijkse post onvoorzien van 2 ton op te nemen ten behoeve van raadsmoties. Tijdens de begrotingsbehandeling 2020 heeft D66 nog een motie ingediend met als titel: “Beter in positie brengen raad bij nieuwe beleidsvoornemens”. Toen is deze motie verworpen. Maar nu lijkt het college dit toch over te nemen. Onmeunig mooi vinden wij dat!
• Wij willen de ambitie van Vondersweijde overeind houden. Begonnen kan worden met het meest urgente deel om het zwembad in stand te houden. Andere delen kunnen later worden uitgevoerd.
• Ten slotte willen wij dat spaarpotjes enkel gebruikt worden voor het doel waarvoor ze bestemd zijn. De algemene reserve is er voor onverwachte uitgaven of gebeurtenissen.

Behaalde resultaten raadsvergadering:

• Motie Masterplan Sociaal Domein raadsbreed aangenomen.
• Daarnaast heeft D66 een motie ingediend m.b.t. de claims over de algemene reserve t.a.v. het geldloket, door D66 de Money Organizor genoemd. Ondanks het belang van dit loket in een tijd vol financiele tegenslagen voor  inwoners, is deze motie helaas verworpen. De PvdA was ook voorstander van de motie.
• D66 heeft het raadsvoorstel en besluit van de kadernota 2021 als enige partij verworpen en heeft in een stemverklaring aangegeven dat dit wordt veroorzaakt door de tweede financiële bijstelling die als bijlage bij het voorstel hoorde. In de tweede financiële bijstelling heeft het college enkel kritisch gekeken naar de claims op de algemene reserve. Daar waar het budget volgens het college kon vrijvallen, is vrijgevallen. D66 was/is het niet eens met de gemaakte keuze.

Hieronder leest u de beschouwing van D66 op de kadernota 2021

==================================

Voorzitter,

Het is voor D66 een groot genoegen om de aftrap te doen voor de kadernota 2021. Als dank willen wij het deze keer ook kort houden. Wie weet is het dan voor herhaling vatbaar.

Wegens de coronacrisis leven wij momenteel in een bizarre tijd. De maatregelen hebben grote invloed op het leven van onze inwoners. Wij zijn blij dat het goedgezinde gedrag van inwoners heeft geleid tot het versoepelen van de noodzakelijke voorzorgsmaatregelen en zo de economie weer op gang kan komen en mensen weer plezier kunnen hebben – zij het op 1.5 meter afstand.

Dit gezegd hebbende blikken we terug naar de voorliggende kadernota 2021. Pijlers die D66 hoog in het vaandel heeft staan zijn onderwijs en jeugdzorg, duurzaamheid, verkeer, wonen en zeker niet te vergeten participatie. Met hulp van overheidsgelden hopen wij na de huidige crisis op economisch herstel voor ondernemers in Oldenzaal.  We hopen dat de cultuursector, de bibliotheek en het verenigingsleven vanaf 1 juli dankzij de versoepelingen weer opleven. D66 is dan ook verheugd over steun van de gemeente richting deze instellingen.

En welke kaders wil D66 het college meegeven?

• Op de eerste plaats willen wij ten behoeve van onze inkomsten het college oproepen druk te blijven uitoefenen op het rijk door compensatie te vragen voor het tekort in het sociaal domein. Vanuit D66 Oldenzaal is ook een brandbrief gestuurd naar de Tweede Kamerfractie.
• Ten behoeve van onze uitgaven willen wij op de tweede plaats nog voor de begrotingsbehandeling van november weten op welke manier het Masterplan Sociaal Domein ingezet gaat worden. We refereren hierbij naar de motie “Sturende rol raad in het sociaal domein”.
• Een derde kader is dat wij niet mínder, maar méér aandacht geven en geld willen vrijmaken voor burgerparticipatie. Het kost immers de gemeente ook tijd en geld als achteraf blijkt dat inwoners niet achter een plan staan.
• Onze vierde kader betreft het feit dat wij erop staan dat het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) nog voor de begrotingsbehandeling aan de raad wordt gepresenteerd. Het IHP heeft als belangrijke doel dat het belang van álle scholen afgewogen wordt. Wij zijn het volkomen eens met het college om vele miljoenen te blijven investeren in scholen, maar dan moet er ook draagvlak voor de uitvoering zijn vanuit de scholen.
• Op de vijfde plaats zijn wij positief verrast met het voorstel van het college om voor de gehele planperiode een jaarlijkse post onvoorzien van 2 ton op te nemen ten behoeve van raadsmoties. Tijdens de begrotingsbehandeling 2020 heeft D66 nog een motie ingediend met als titel: “Beter in positie brengen raad bij nieuwe beleidsvoornemens”. Toen is deze motie verworpen. Maar nu lijkt het college dit toch over te nemen. Onmeunig mooi vinden wij dat!
• Ten slotte willen wij de ambitie van Vondersweijde overeind houden. Begonnen kan worden met het meest urgente deel om het zwembad in stand te houden. Andere delen kunnen later worden uitgevoerd.

Naast de genoemde kaders die wij het college hebben meegegeven, wil D66 ingaan op de claims op de algemene reserve van het college.

De Pilot Parkeren kan vrijvallen. Daarnaast kan wat ons betreft de uitvoering van de digitale borden op een later moment uitgevoerd worden. Deze willen wij dus ook laten vrijvallen. Verder is D66 van mening dat vooral de komende tijd het geldloket hard nodig zal zijn en niet vervallen moet worden aangezien inwoners daar voor gratis en onafhankelijk advies over geldzaken terecht kunnen.  Geldzorgen nemen wegens de coronacrisis voor veel mensen toe, waaronder ouders met (jonge) kinderen, en dan is een financiële sparringspartner erg welkom die preventief werk verricht. Daarom heeft D66 hier een motie over opgesteld. Ten slotte blijft D66 benieuwd waarom volgens het college voor het actieprogramma binnenstad een vrijval niet mogelijk is.

Voorzitter, al vanaf het begin van deze raadsperiode heeft D66 gepleit om de algemene reserve alleen te gebruiken voor waar het voor gereserveerd is; namelijk voor onverwachte uitgaven en gebeurtenissen. We hadden prachtige reserves opgebouwd en dus vond het college dat de reserves uitgegeven konden worden aan prachtige ambities. Vanwege de coronacrisis staan wij nu voor een voldongen feit. Wij hebben de algemene reserve hard nodig en deze is voor crisissituaties als deze bedoeld. En juist nu, juist nu kiest het college ervoor om de algemene reserve omwille van een sluitende begroting weer op pijl te krijgen! Voor ons is dit de omgekeerde wereld. We hadden de tekorten veel makkelijker aangekund als de algemene reserve niet aan allerlei plannen toebedeeld was. Sterker nog, nog vóór de coronacrisis werd bij de begrotingsbehandeling duidelijk dat wij onder de door de raad bepaalde weerstandsratio van 2.0 zouden komen. Toen werd daar niet moeilijk over gedaan. Dit zijn keuzes die wij afkeurden én blijven afkeuren. Het zou niet best zijn als wij in ons eigen huishouden soortgelijke keuzes zouden maken of dat onze ondernemers dit voorbeeld zouden volgen. Onze kader hierbij: spaarpotjes gebruik je alleen in geval van nood. Dat soortelijke gemeentes coulanter omgaan met de weerstandsratio is voor ons onbelangrijk. Het siert Oldenzaal om extra geld opzij leggen en een dikke huid te creëren.

Voorzitter, wij delen de mening van het college dat een tekort van €1,8 miljoen niet acceptabel is. Het is goed om te zien dat het college kritisch kijkt naar uitgaven. Wij maken ons echter zorgen om – en – het gebrek aan, voorliggende keuzes. Wij hebben van de accountant vernomen dat we voor veel plannen reservepotjes hebben. Soms staan die er zelfs wel dubbel op! Heel goed zou je denken, maar als wij vervolgens horen dat voor een sluitende begroting de keuze is gemaakt om van een deel van die reservepotjes een deel weg te snoepen en naar elders over te hevelen, wat doet dat dan met het totaal aan reserves? In 2018 hadden we nog een totaal van €40,6 miljoen aan reserves. In 2019 daalde het met €5,5 miljoen en verwacht wordt dat tot en met 2021 nog met €4 miljoen gaan afnemen, dus minimaal €12 miljoen minder in 4 jaar tijd, terwijl de gevolgen van corona niet eens hierin zijn meegenomen..

D66 begrijpt daarnaast niet waarom het college ervoor heeft gekozen om geen of-of, of, en-en scenario’s te benoemen. Die keuzes missen wij de laatste tijd vaker. Het is mooi dat de vraag nadrukkelijk bij de raad is neergelegd om met voorstellen te komen, maar gezien het ontbreken van de benodigde tijd en expertise van de raad, waar kundige ambtenaren raad mee weten, is dit niet meer dan een positieve zin waar de raad niks mee kan. Wij willen reëel en goed afgewogen scenario’s waar de raad uit kan kiezen. De begroting beslaat immers veel meer potjes dan de algemene reserve die kunnen vrijvallen.

Voorzitter, ik eindig deze beschouwing met de hoop dat Oldenzaal snel weer haar bekende Glimlach laat zien en haar inwoners volop van hun familie, vrienden en werk kunnen genieten.

Voorzitter, ik dank u.

Mari Ailo-Zaia
Fractievoorzitter D66 Oldenzaal